Καρκίνος ουρητήρα-νεφρικής πυέλου

Ορισμός 

Ο καρκίνος του ουρητήρα και της νεφρικής πυέλου είναι σπάνιοι όγκοι, που αντιστοιχούν μόλις στο 5-10% των ουροθηλιακών καρκίνων. Μοιάζουν πολύ με το καρκίνο της ουροδόχου κύστης λόγω της προέλευσης τους από το ουροθήλιο, για αυτό παρουσιάζουν πολλές ομοιότητες ως προς τα αίτια προέλευσης τους αλλά και ως προς την αντιμετώπιση και παρακολούθηση τους.

Ποιο οι παράγοντες για να αναπτύξει κάποιος καρκίνο του ουρητήρα ή/και της νεφρικής πυέλου;

Ο καρκίνος του ουρητήρα ή/και της νεφρικής πυέλου έχει βρεθεί ότι έχει απευθείας συσχέτιση με το κάπνισμα, τις αρωματικές αμίνες και κάποια φάρμα, όπως η φαινακετίνη και η κυκλοφωσφαμίδη. Άλλοι παράγοντες που συσχετίζονται είναι η χρόνια ύπαρξη λίθου στο νεφρό ή τον ουρητήρα, γενετικοί παράγοντες και η βαλκανική νεφροπάθεια. Κάποιες φορές, ο καρκίνος του ουρητήρα μπορεί να συνδυάζεται και με μια οικογενή νόσο που λέγεται σύνδρομο Lynch, όπου οι ασθενείς εμφανίζουν καρκίνο στο παχύ έντερο και καρκίνο στον ουρητήρα.

Ποια τα συμπτώματα κάποιου με καρκίνο ουρητήρα ή νεφρικής πυέλου;

Συνήθως ο καρκίνος του ουρητήρα και της νεφρικής πυέλου είναι ασυμπτωματικοί ή παρουσιάζουν μικροσκοπική αιματουρία. Σε περίπτωση προόδου της νόσου μπορεί να εμφανιστεί αιματουρία ορατή δια γυμνού οφθαλμού ή/και κολικός πόνο του σύστοιχου νεφρού που πάσχει.

Σε ποιες εξετάσεις πρέπει να υποβληθεί κάποιος με υποψία καρκίνου του ουρητήρα ή/και της νεφρική πυέλου;

Σε περίπτωση ενδείξεων ύπαρξης καρκίνο του ουρητήρα ή/και της νεφρικής πυέλου ο ιατρός σας θα σας ζητήσει να υποβληθείτε σε κυστεοσκόπηση για τον αποκλεισμό της ύπαρξης όγκου και μέσα στην ουροδόχο κύστη, σε κυτταρολογική εξέταση ούρων και σε αξονική ουρογραφία, μια εξέταση η οποία σκιαγραφεί όλη την απεκκριτική οδό των ούρων. Επιπλέον, μπορεί να σας ζητηθεί να υποβληθείτε σε διαγνωστική ουρητηροσκόπηση, μια εξέταση που γίνεται υπο αναισθησία, στην αίθουσα του χειρουργείου, όπου ανεβαίνουμε με ένα ειδικό εργαλείο μέσα στον ουρητήρα και στη νεφρική πύελο προκειμένου να δούμε αν υπάρχει νόσος ή όχι.

Πάσχω από καρκίνο του ουρητήρα ή/και της νεφρικής πυέλου. Είναι ανάγκη να αφαιρέσω ολόκληρο το νεφρό;

Σε χαμηλού σταδίου επιφανειακή νόσο, ο ιατρός σας μπορεί να συμπληρώσει τη διαγνωστική ουρητηροσκόπηση με θεραπευτική προσέγγιση, δηλαδή με την εκτομή του όγκου μέσω του ουρητηροσκοπίου και ενός ειδικού Laser. Η όλη επέμβαση καλείται ενδοσκοπική ουρητηροσκοπική αφαίρεση του όγκου, γίνεται χωρίς τομές και έχει το μεγάλο πλεονέκτημα της διατήρησης του νεφρού. Βέβαια, ο ιατρός σας θα σας ενημερώσει αν η νόσος που έχετε πληρεί τις προϋποθέσεις για να μπορέσετε να υποβληθείτε στην ενδοσκοπική ουρητηροσκοπική αφαίρεση του όγκου με ταυτόχρονη διατήρηση του νεφρού. Σε περίπτωση ύπαρξης διηθητικού σταδίου όγκου, η πρόγνωση είναι σε γενικές γραμμές πτωχή.

Χειρουργική αντιμετώπιση

Ο καρκίνος του ουρητήρα και της νεφρικής πυέλου ως επί το πλείστον αντιμετωπίζεται με μια επέμβαση που καλείται ριζική νεφροουρητηρεκτομή. Στον καρκίνο του ουρητήρα και της νεφρική πυέλου συνήθως επιβάλλεται να αφαιρεθεί ολόκληρος ο νεφρός και ολόκληρος ο ουρητήρας. Σε ιδιαίτερες περιπτώσεις καρκίνου του ουρητήρα, μπορεί να πραγματοποιηθεί μια πιο συντηρητική επέμβαση, κατά την οποία είτε θα αφαιρεθεί ένα μικρό τμήμα του ουρητήρα και τα κολοβώματα θα αναστομωθούν μεταξύ τους, είτε η επέμβαση θα πραγματοποιηθεί ενδοσκοπικά και θα αφαιρεθεί τοπικά ο όγκος.
Κατά τη ρομποτική νεφροουρητηρεκτομή ή λαπαροσκοπική νεφροουρητηρεκτομή συνήθως αφαιρείται ο νεφρός ρομποτικά ή λαπαροσκοπικά, παρασκευάζεται ο ουρητήρας ως το κατώτερο του σημείο και εκτέμνεται το τελικό του τμήμα μαζί με περιβάλλον τμήμα της ουροδόχου κύστης. Στη συνέχεια, η ουροδόχος κύστη συρράπτεται και ολόκληρο το παρασκεύασμα αφαιρείται μέσω μιας μικρής τομής χαμηλά στην κοιλιά. Μεγάλα πλεονεκτήματα με τη ρομποτική ή λαπαροσκοπική νεφροουρητηρεκτομή είναι η αποφυγή 2 μεγάλων τομών που απαιτούνται με την ανοικτή χειρουργική, των επιπλοκών τους (κήλη, διαπύηση, διάσπαση), η ταχύτερη ανάρρωση και επάνοδος στις δραστηριότητες και η λιγότερη αιμορραγία. Ο χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο κυμαίνεται από 2-4 ημέρες.